ΟΝΟΜΑΤΙΚΗ -ΡΗΜΑΤΙΚΗ ΦΡΑΣΗ

Ονοματική φράση

Τι είναι η ονοματική φράση και ποια η λειτουργία της στην πρόταση
❏ Η πρόταση είναι το κύριο συστατικό-βασική μονάδα κάθε κειμένου.
Κάθε πρόταση αποτελείται από δύο βασικά μέρη:
• την ονοματική φράση (ΟΦ) στην οποία η κεντρική λέξη είναι ένα ουσιαστικό,
π.χ. Η πρόσληψη γάλακτος (ΟΦ) είναι μέτρια.
• τη ρηματική φράση (ΡΦ) στην οποία κεντρική λέξη είναι ένα ρήμα,
π.χ. Η πρόσληψη γάλακτος είναι μέτρια (ΡΦ)

Η ονοματική φράση μπορεί να έχει:
• απλή μορφή → άρθρο + ουσιαστικό
π.χ. ο άνεμος
• διευρυμένη μορφή → άρθρο + επίθετο + ουσιαστικό
π.χ. ο δυνατός άνεμος

Η διευρυμένη μορφή της ΟΦ μπορεί να περιλαμβάνει οποιοδήποτε άλλο μέρος του λόγου που μπορεί να λειτουργήσει ως συμπλήρωμα ή προσδιορισμός του ουσιαστικού, όπως αριθμητικό, αντωνυμία ή ολόκληρη ονοματική πρόταση,
π.χ. Ο δυνατός άνεμος, που ερχόταν από τα ανατολικά, έπαιρνε τις στέγες των
σπιτιών.

✔ Η ονοματική φράση επιτελεί πολλές λειτουργίες στις προτάσεις.
Μπορεί να λειτουργεί ως:
• Υποκείμενο του ρήματος, δηλώνει δηλαδή ποιος ενεργεί ή δέχεται μια ενέργεια ή βρίσκεται σε μια κατάσταση, και βρίσκεται σε πτώση ονομαστική,
π.χ. Οι γονείς θα πρέπει να δείξουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη διατροφή των παιδιών τους.
• Κατηγορούμενο του υποκειμένου ή του αντικειμένου και βρίσκεται σε πτώση ονομαστική ή αιτιατική,
π.χ. Η πρόσληψη γάλακτος είναι μέτρια.
• Αντικείμενο του ρήματος, δηλώνει δηλαδή το πρόσωπο ή το πράγμα στο οποίο πηγαίνει η ενέργεια του ρήματος, και βρίσκεται σε πτώση αιτιατική ή γενική,
π.χ. Προτιμάτε ψωμί ολικής αλέσεως.
• Συμπλήρωμα πρόθεσης, εξαρτάται δηλαδή από μια πρόθεση, και βρίσκεται σε πτώση αιτιατική,
π.χ. Να τρώτε με τη συντροφιά προσφιλών προσώπων.
• Συμπλήρωμα άλλης ονοματικής φράσης και βρίσκεται συνήθως σε πτώση γενική, π.χ. Η κατανάλωση τυριού είναι υψηλή.

✔ Η ρηματική φράση αποτελείται από το ρήμα και τα συμπληρώματα και τους προσδιορισμούς του. Σε μια ρηματική φράση μπορεί να εμπεριέχεται μια ονοματική φράση,
π.χ.:
Ο δυνατός άνεμος, έπαιρνε τις στέγες των σπιτιών
ΟΦ ΟΦ
ΡΦ